10 qytete qe i zhduku natyra

Qytetet e humbura janë reale, të begata dhe zona të mirë-populluara që janë prekur nga rënia përfundimtare dhe
vendndodhja e të cilave më vonë humbi. Shumë qytete janë gjetur dhe janë studiuar gjerësisht nga shkencëtarët. Këtu keni
listën e dhjetë prej qyteteve më të mahnitshme të humbura
në botë. Machu Picchu është me siguri simboli më i njohur i Perandorisë Inka.
Ky vend është cilësuar pasuri botërore në vitin 1983, kur u përshkrua si “një kryevepër absolute e arkitekturës dhe një
dëshmi e veçantë e qytetërimit Inca. Ndërtuar rreth 1450-ës, qyteti u braktis 100 vite më vonë, kur perandoria u shemb nën
pushtimin spanjoll. Periudha angkoriane përcaktohet si periudha nga viti 802 pas Krishtit, kur monarku Jayavarman II e
deklaroi veten “monarku universal”, deri në vitin 1431 pas Krishtit, kur pushtuesit tajlandezë pushtuan
kryeqytetin Khmer. Tempujt e zonës i kalojnë njëmijë. Angkor Wath është monumenti fetar më i madh në botë. Sipas
Herodotit, qyteti Memfis është themeluar rreth vitit 3100 para Krishtit nga Menes. Supozohet të ketë patur 30 mijë banorë.
Lugina e gjerë e Petrës shtrihet nga deti i Vdekur në Gjirin Aqaba. Është i famshëm për strukturat e gurit të gdhendur në
shkëmb. Zbulohet nga Johann Ludwig Burckhardt në vitin 1812. Qyteti bie nën sundimin romak dhe shkatërrohet nga
tërmeti i vitit 363. Palmira ishte qytet i rëndësishëm i Sirisë qendrore. Qyteti lidhte Persinë me portet e Mesdheut të Sirisë
romake dhe të Feniksit. Njihej me emrin Tadmor dhe përmendet në Bibël, (2 Kronikasve 8:4) si qytet i shkretuar ndërtuar
nga mbreti Solomon, djali i Davidit. Qyteti i Pompeit u fundos nën disa metra hi dhe shkumë dhe u harrua për gati 1700
vite pas rizbulimit aksidental në vitin 1748. Që nga ajo ditë ka hedhur mjaft dritë për jetën e një qyteti në lulëzimin e
Perandorisë Romake. Qyteti Palenque mban arkitekturën, skulpturën dhe tarracat më të bukura në botë. Pushtohet
fillimisht në vitin 100 para Krishtit, lulëzon nga viti 600 në 683 pas Krishtit dhe zbulohet nga shirat në shekullin e 18-të. Në
krahasim me Delhin në shekullin e 14-të, qyteti Vijayanagar kishte një popullsi prej gjysmë milion banorë dhe zinte 33
kilometra katrorë. Perandoria u shemb pas betejës të Talikotas në vitin 1565. Efesi ishte një qendër e rëndësishme e
krishterimit të hershëm. Pali e përdori si bazë dhe shkaktoi diskutime me artizanët në tempullin e Atemisës (Veprat 19:23-
41). Librin e Biblës, 1 Korintasit e shkroi nga Efesusi. Qytetit Sanchi është zbuluar në vitin 1818. Me siguri është themeluar
nga perandori Asoka në mesin e shekullit të 13-të para Krishtit.
1. Machu Picchu, Peru: Qyteti i humbur i Inca-s
Machu Picchu (Kreshta e vjetër) është qytet i Kolumbisë së lashtë në 2,430 metra lartësi mbi luginën Urubamba, pranë
Cusco-s.
2. Angor, Kamboxhia: Monumenti fetar më i madh në botë
Angkor shërbeu si qendra e perandorisë Khmerer, që lulëzoi nga shekulli i 9-të deri në atë të 15-të pas Krishtit.
3. Memfis, Egjipt: kryeqyteti i lashtë i Egjiptit
Memfis ishte kryeqyteti i lashtë i Egjiptit të Ulët dhe i Mbretërisë së Vjetër të Egjiptit deri në vitin 2200 para Krishtit.
4. Petra: Struktura guri gdhendur në shkëmb
Petra (shkëmb) shtrihet në shpatin e malit Hor (Jordani) në një liman mes maleve që formojnë krahun lindor të Arabah
(Wadi Araba).
5. Palmira, Siri: Nusja e shkretëtirës
Qytet karvan për udhëtarët që kalonin shkretëtirën siriane. Njihej si “Nusja e shkretëtirës”. Nuk u përdor më
pas shekullit të 16-të.
6. Pompei, Itali: Varroset nga vullkani
Së bashku me Herkulaneum-in, ky qytet romak pranë Napolit modern u shkatërrua nga shpërthimi 2-ditor i vullkanit në
malin Vesuv, në 24 gusht ‘79.
7. Palenque, Meksikë: qyteti më i bukur në Maya
Palenque është një qytet i lashtë “Maya” pranë lumit Usumacinta në shteti meksikan të Chiapas. Braktiset
pas shekullit të 10-të.
8. Vijayanagar, Indi: kryeqyteti i perandorisë së madhe
Vijayanagar themelohet nga princat Harihara dhe Bukka të dinastisë Sangama në vitin 1336. Lulëzon nën
Krishnadevaraya (1509-29).
9. Efes, Turqi: qytet i krishterimit të hershëm
Ishte qytet i Greqisë së Jonit në Anatolian e lashtë. Efesi ishte vendndodhja e një prej 7 kishave të Azisë që përmenden tek
Zbulesa 2:1-7.
10. Sanchi, Indi: monumentet e budistëve
Sanchi është një kodër me majë të sheshtë, 90 metra mbi fshatin dhe aty ndodhen monumentet më të ruajtura të budistëve
në Indi.